Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

10_01_17

«Θρησκευτικά για όλους τους μαθητές!»

Τo θρησκευτικό μάθημα θα πρέπει να είναι ανοικτό, πλουραλιστικό και, έχοντας ξεκάθαρα μορφωτικό – γνωσιολογικό περιεχόμενο να είναι υποχρεωτικό για όλους τους μαθητές, ανεξαρτήτως ομολογίας ή θρησκεύματος , όπως π.χ. το μάθημα της Ιστορίας, υποστήριξε ο Σύμβουλος Θεολόγων του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, Δρ. Σταύρος Γιαγκάζογλου, τασσόμενος ενάντια τόσο στο «ομολογιακό – κατηχητικό», όσο και στο «θρησκειολογικό» μοντέλο διδασκαλίας του μαθήματος.

Μιλώντας στην εκπομπή «Θεολογία και Κοινωνία» του Ρ/Σ της Ιεράς Μητρόπολης Λάρισας (Παρασκευή, 15/1/2010, 6 – 7 μ.μ.) και στο δημοσιογράφο – θεολόγο Χάρη Ανδρεόπουλο, το στέλεχος του τομέα Θεολόγων του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, αναγνώρισε ότι τα τελευταία χρόνια το μάθημα έγινε πιο ανοικτό και ανεκτικό προς τις άλλες ομολογίες και τις άλλες θρησκείες, υποστήριξε, όμως, ότι πρέπει να ανοίξει περισσότερο ο χαρακτήρας του, περιλαμβάνοντας περισσότερα στοιχεία για τις χριστιανικές παραδόσεις της Ευρώπης και τις άλλες θρησκείες.

Ο κ. Γιαγκάζογλου, ανακοίνωσε ότι επίκειται η αλλαγή των αναλυτικών προγραμμάτων και των βιβλίων των Θρησκευτικών τόσο για το Λύκειο, όσο και για το Γυμνάσιο, αποκαλύπτοντας, μάλιστα, εισήγηση του τομέα Θεολόγων του Π.Ι. προς την ηγεσία του υπ. Παιδείας για την εισαγωγή του θεσμού του εναλλακτικού, «πολλαπλού βιβλίου», ενώ μιλώντας υπό την ιδιότητα του Διευθυντή Σύνταξης του (εκδιδομένου υπό της Εκκλησίας της Ελλάδος) επιστημονικού περιοδικού «Θεολογία» εξήγγειλε τη διοργάνωση θεματικών επιστημονικών σεμιναρίων για θεολόγους από την ερχόμενη άνοιξη και την ανάληψη της πρωτοβουλίας για τη πραγματοποίηση, σε συνεργασία με την Ακαδημία Αθηνών, του 3ου Συνεδρίου Ορθόδοξης Θεολογίας, το 2013 στην Αθήνα. Αναλυτικότερα:

ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ

Για το θρησκευτικό μάθημα, ο Σύμβουλος του Π.Ι. απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις εξ αφορμής προσφάτου δημοσιεύματος σε αθηναϊκή εφημερίδα που τον έφερε ως υποστηρικτή του «θρησκειολογικού» χαρακτήρα, τόνισε ότι ουδέποτε έκανε παρόμοια δήλωση, διαψεύδοντας με κατηγορηματικό τρόπο το σχετικό δημοσίευμα. Αποδίδοντας, μάλιστα, το σχετικό δημοσίευμα σε «δημοσιογραφική παρερμηνεία», εναντιώθηκε στο θρησκειολογικό μοντέλο τονίζοντας ότι ο ίδιος «ευρίσκεται στον αντίποδα της άποψης που το εκφράζει». Ο κ. Γιαγκάζογλου εξέφρασε την άποψη ότι «το θρησκειολογικό μάθημα είναι ένα μάθημα φτωχό, εγκυκλοπαιδικό, ένα «super market» απόψεων και γνώσεων που προσφέρονται ανά πάσα στιγμή και στο διαδίκτυο. Πρόκειται», συμπλήρωσε, «για ένα σλόγκαν των λεγόμενων προοδευτικών κύκλων που νομίζουν ότι έτσι θα σπάσουν το «απόστημα» ενός κατηχητικού και ομολογιακού μαθήματος και θα αδυνατίσουν τη σχέση των μαθητών του ελληνικού σχολείου με την ορθόδοξη παράδοση περνώντας σε μια άλλη εποχή, όπου δεν θα διδάσκεται ένα μάθημα που θα έχει επίκεντρο την ορθόδοξη παράδοση, αλλά θα είναι ένα ουδετερόθρησκο μάθημα μέσω του οποίου απλώς θα παρατίθενται στοιχεία απ’ όλες ή από κάποιες θρησκείες. Διαφωνούμε κάθετα στην άποψη για ένα τέτοιο μάθημα, για το λόγο ότι ένας τέτοιος τύπος θρησκευτικού μαθήματος αποτελεί, όπως προείπαμε, απλά ένα super market γνώσεων και τίποτα παραπάνω…»

ΓΝΩΣΙΟΛΟΓΙΚΟ

Ο κ. Γιαγκάζογλου τόνισε ότι ο τομέας Θεολόγων του Π.Ι. προτείνει ένα μάθημα ανοικτό, πλουραλιστικό, με γνωσιακό και παιδαγωγικό χαρακτήρα, το οποίο - σε σχέση με το σημερινά δεδομένα - θα πρέπει να περιλαμβάνει περισσότερα στοιχεία για τις χριστιανικές παραδόσεις της Ευρώπης και τις άλλες θρησκείες. Δίνοντας τις «συντεταγμένες» αυτού του μαθήματος ο Σύμβουλος του Π.Ι., είπε ότι οφείλουμε να διαμορφώσουμε ένα πρόγραμμα θρησκευτικού μαθήματος το οποίο θα πρέπει:

* Nα ξεκινά και να έχει επίκεντρο τη θρησκευτική παράδοση του τόπου, ακριβώς, όπως συμβαίνει με το μάθημα της Ιστορίας. Όπως είναι αδιανόητο να είναι η ελληνική ιστορία στο ελληνικό σχολείο υπόθεση 10 – 15 σελίδων και την ίδια ποσότητα ύλης να διδάσκεται ο μαθητής για την ιστορία των Αζτέκων ή των Λαπώνων, έτσι είναι αδιανόητο και για τα Θρησκευτικά να μην έχουν ως βάση και επίκεντρό τους την ορθόδοξη παράδοση όπως αυτή σαρκώθηκε στα μνημεία του πολιτισμού. Ο κάθε μαθητής, ανεξαρτήτως του εάν είναι ή όχι ορθόδοξος, θα πρέπει να μαθαίνει τη θρησκευτική παράδοση του τόπου μας. Αυτός θα είναι ο βασικός κύκλος του μαθήματος.

* Ο δεύτερος κύκλος θα είναι οι μεγάλες χριστιανικές παραδόσεις που υπάρχουν στην Ευρώπη, όπου εκτός της Ορθοδοξίας υπάρχει ο Ρωμαιοκαθολικισμός και ο Προτεσταντισμός, και,

* Ο τρίτος κύκλος θα περιλαμβάνει τα μεγάλα θρησκεύματα και ιδίως αυτά που μας ενδιαφέρουν περισσότερο, δηλαδή, κυρίως, οι μονοθεϊστικές παραδόσεις του Ιουδαϊσμού και Ισλάμ και άλλες θρησκείες που θα κριθεί ότι παρουσιάζουν αυξημένο ενδιαφέρον.

ΣΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

«Αρα»,συνόψισε ο κ.«Γιαγκάζογλου, μιλάμε για ένα διευρυμένο μάθημα το οποίο θα εξετάζει με κριτικό και διαλεκτικό τρόπο το τι συνεισέφερε στον πολιτισμό η κάθε θρησκευτική παράδοση, και, φυσικά, δεν είναι δυνατόν, στην χώρα μας να μην είναι κεντρικός ο λόγος της ορθόδοξης θεολογίας και παράδοσης, διότι διαφορετικά δεν θα είμασταν τίμιοι με την Ιστορία και τον Πολιτισμό μας…».

Στο ερώτημα «εάν ένα τέτοιο μάθημα, με επίκεντρο την ορθόδοξη παράδοση, θα μπορούσε να έχει ομολογιακά χαρακτηριστικά» ο Σύμβουλος του Π.Ι. απάντησε: «Δεν θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί σε καμιά περίπτωση ομολογιακό, με την έννοια ότι στοχεύει να κατηχήσει τους μαθητές. Θα έχει, όμως, τη δυνατότητα να προβάλλει π.χ. τις υπαρξιακές συνέπειες του ορθοδόξου ήθους και τις σχετικές απόψεις των άλλων χριστιανικών παραδόσεων. Εχει σημασία να καταλάβει ένας ορθόδοξος μαθητής τι σημαίνει όταν μιλάει η ορθόδοξη θεολογία για το ανθρώπινο πρόσωπο και του δίνει μοναδικό, ανόμοιο και ανεπανάληπτο χαρακτήρα, σε σχέση με το τι σημαίνει η ύπαρξη του ανθρώπου στις απωανατολίτικες θρησκευτικές παραδόσεις, τι σημαίνει δηλαδή να θέλει κάποιος να είναι πρόσωπο και τι σημαίνει να θέλει να χάσει τη προσωπική του ιδιαιτερότητα και σαν σταγόνα να πέσει στον ωκεανό του νιρβάνα. Αυτό, όμως, δεν θα πρέπει να γίνεται με μα πολεμική διάθεση με σκοπό να πετιούνται οι άλλες θρησκευτικές παραδόσεις στο καλάθι των αχρήστων για να κυριαρχήσει «ζηλωτικώ» τω τρόπω η Ορθοδοξία. Αυτά δεν είναι ούτε παιδαγωγικώς, ούτε θεολογικώς ορθά. Αλλωστε η Ορθόδοξη θεολογία απ’ τη φύση της αγκαλιάζει την ετερότητα και διαλέγεται μ’ αυτήν, χωρίς βεβαίως αυτό να σημαίνει ότι προδίδει τον εαυτό της. Άλλο πράγμα ο διάλογος και άλλο το να πεί κανείς εγώ επειδή θέλω να κάνω διάλογο παύω να είμαι αυτό που είμαι και καταργώ τον εαυτό μου για να αποδεχθώ τα πάντα ως ένα πολυθρησκευτικό χυλό…».

«ΑΛΛΟ ΚΑΤΗΧΗΣΗ, ΑΛΛΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ..»

Για το θέμα της κατήχησης σε σχέση με την εκπαιδευτική διαδικασία στο σχολείο, ο κ. Γιαγκάζογλου υποστήριξε πως «άλλο είναι το έργο μας, ως θεολόγων, στους κόλπους της Εκκλησίας και άλλο το έργο της Θεολογίας στο πανεπιστήμιο και, εν γένει, στο χώρο του σχολείου. Δεν πρέπει να κάνουμε κατήχηση μέσα στο σχολείο, η κατήχηση είναι έργο της Εκκλησίας, έχει δε από εκκλησιολογικής απόψεως όρους και προϋποθέσεις, όπως είναι η ενορία, η θεία ευχαριστία, οι ποιμένες, ο επίσκοπος. Υπήρξαν κάποιες περίοδοι που αλλιώς ήταν τα πράγματα και είχαμε φθάσει σε σημείο να θεωρήσουμε ότι δεν θα κάνουμε κατήχηση στα όρια της Επισκοπής ή της ενορίας και πως αυτή την αποστολή, όπως και το έργο της μισθοδοσίας του κλήρου, την είχε αναλάβει το κράτος, μέσω των σχολείων. Η κατήχηση είναι πολύ σπουδαία υπόθεση και είναι καθαρά έργο της Εκκλησίας. Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε, όμως, ότι δεν μπορεί να γίνεται κατήχηση με τα «δεκανίκια» του κράτους…. Άλλο, λοιπόν, το ένα (κατήχηση: έργο της Εκκλησίας, που απευθύνεται μόνο στους Ορθοδόξους) και άλλο, το άλλο (εκπαίδευση: έργο της πολιτείας / κράτους που απευθύνεται προς όλους, ανεξαρτήτως ομολογίας ή θρησκείας)…»

«ΠΟΛΛΑΠΛΟ» ΒΙΒΛΙΟ

Για το θέμα των νέων βιβλίων ο κ. Γιαγκάζογλου, είπε ότι λόγω της παλαίωσης επίκειται η αλλαγή τους και απεκάλυψε ότι ο τομέας Θεολόγων του Π.Ι. έχει προτείνει στο υπ. Παιδείας και στο (προεδρευόμενο από τον καθηγητή κ. Μπαμπινιώτη) Συμβούλιο Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης να μην συγγράφονται τα βιβλία με τον συντονισμό του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και εν συνεχεία να εκδίδονται από τον ΟΕΔΒ, αλλά να υπάρξουν προδιαγραφές επί των αναλυτικών προγραμμάτων και να είναι ελεύθερες οι συγγραφικές ομάδες να εκδίδουν μέσω εκδοτικών οίκων τα βιβλία που πληρούν τις προϋποθέσεις, τα οποία θα μπορούν να αποτελούν διδακτικά εγχειρίδια με τη φιλοσοφία και τη πρακτική του εναλλακτικού, «πολλαπλού βιβλίου». Και να μπορεί κάθε σχολείο να επιλέγει ένα βιβλίο μέσα από ένα κατάλογο («λίστα») εγκεκριμένων βιβλίων και τα υπόλοιπα να θεωρούνται βοηθητικό υλικό. Αυτή τη λίστα (εφ’ όσον φυσικά εγκριθεί η πρότασή μας) θα την εγκρίνει το υπ. Παιδείας, μετά από πρόταση του Π.Ι. Ετσι θα υπάρξει ένας ανταγωνισμός από τον οποίο θα βγούν καλά αποτελέσματα. Πιστεύουμε ότι αν σταματήσει αυτή η «μονοκρατορία» του ενός βιβλίου θα απελευθερωθούν πολλές δημιουργικές δυνάμεις…»

«ΘΕΟΛΟΓΙΑ»

Μιλώντας για το επιστημονικό περιοδικό «Θεολογία» - τη διεύθυνση σύνταξης του οποίου ανέλαβε προ έτους – είπε ότι η ανανεωμένη έκδοση του περιοδικού έχει προκαλέσει πολλά ευμενή σχόλια, γεγονός που αυξάνει τις υποχρεώσεις του ιδίου και των συνεργατών του για συνέχιση της προσπάθειας.

O κ. Γιαγκάζογλου διαδέχθηκε στη θέση του Διευθυντού Συντάξεως του επιστημονικού περιοδικού της Εκκλησίας της Ελλάδος, τον αποχωρήσαντα, μετά από πολυετή (26ετή) θητεία στη θέση αυτή, ομότιμο καθηγητή του πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ευαγ. Θεοδώρου, επιχειρώντας να χαράξει μια νέα πορεία που να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις των καιρών για ένα περιοδικό το οποίο χωρίς να αποβάλει τον ακαδημαϊκό του χαρακτήρα μπορεί να γίνει πιο δυναμικό, αισθητικά πιο ελκυστικό και, κυρίως, πιο ενδιαφέρον για περισσοτέρους ανθρώπους. Να συνεχίσει να απευθύνεται, ως επιστημονική επετηρίδα, στους εξειδικευμένους επιστήμονες και ερευνητές, αλλά, εφεξής, να είναι προσιτό και στο χώρο πέραν των ειδικών, κυρίως, δε να διακονεί και να υποστηρίζει θεολογικά και ποιμαντικά το έργο της Εκκλησίας στο σύγχρονο κόσμο.

Η «Θεολογία», όπως εξήγησε ο κ. Γιαγκάζογλου μιλώντας στο Ρ/Σ της Ιεράς Μητρόπολης Λάρισας και στο δημοσιογράφο – θεολόγο Χάρη Ανδρεόπουλο, θα κυκλοφορεί σε τέσσερα (αντί των δύο μέχρι πρότινος) τεύχη ανά έτος. Από αυτά τα δύο θα είναι ποικίλης θεολογικής ύλης και τα άλλα δύο θα αναφέρονται σε συγκεκριμένα κάθε φορά θεολογικά αφιερώματα, ενδιαφέροντα και προσβάσιμα και από τον μέσο αναγνώστη. Σε κάθε τεύχος πέραν του αφιερώματος είναι δυνατόν να δημοσιεύονται ακόμη: στη στήλη «Ιδιόμελα», ορισμένες ανεξάρτητες θεματικά θεολογικές μελέτες ή δοκίμια. Στη στήλη «Θεολογικά Χρονικά», αναφορά σε σημαντικά γεγονότα από τον διορθόδοξο και διαχριστανικό κόσμο, όπως συνοδικές συνδιασκέψεις, συνέδρια, επίσημοι διαχροστιανικοί διάλογοι, κ.α. Στη στήλη «Περιοδικά Ανάλεκτα» σύντομη επισκόπηση των ελληνικών και ξένων θεολογικών περιοδικών, στη στήλη «Βιβλιοστάσιον», βιβλιοκριτικά δοκίμια και παρουσιάσεις θεολογικών μονογραφιών, βιβλίων και λοιπών εκδόσεων. Τέλος, στη στήλη «Αναλόγιον», ενημερωτικό δελτίο πρόσφατων θεολογικών εκδόσεων.

Μέχρι στιγμής, για το 2009, κυκλοφόρησαν τρία τεύχη, εκ των οποίων τα δύο (1ο και 3ο) ήταν ποικίλης ύλης και το 3ο θεματικό (για τον Συνοδικό θεσμό), ενώ το 4ο θα έχει αφιέρωμα με θέμα «Θεία Ευχαριστία και Εκκλησία» και θα κυκλοφορήσει τον προσεχή Φεβρουάριο. Όπως ανακοίνωσε μιλώντας στην εκπομπή ο Διευθυντής Σύνταξης του περιοδικού, στα τεύχη του 2010 θα υπάρχουν αφιερώματα σε ζητήματα «Ποιμαντικής Θεολογίας» (όπως κατήχηση, κήρυγμα, μετάφραση κειμένων, γλώσσα της λατρείας, κ.λ.π.), σε ζητήματα για τη Κοινωνία των Πολιτών, τη Πολυπολιτισμικότητα, τη Βιοηθική, την Χρήση του διαδικτύου, την Οικολογία, κ.λ.π.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΦΛΩΡΟΦΣΚΙ

Επίσης, ένα από τα τεύχη του 2010 θα είναι αφιερωμένο σε μια μεγάλη θεολογική προσωπικότητα του 20ου αιώνα, τον π. Γεώργιο Φλωρόφσκι, έναν φωτεινό θεολόγο, που δεν μπορούσε να κατανοήσει τη θεολογική του εργασία, ως πανεπιστημιακός, χωρίς τη σύνδεσή της με την Εκκλησία και θεωρούσε ότι θα πρέπει να παραμένει άρρηκτη η σχέση της (ακαδημαϊκής) θεολογίας με την Εκκλησία. Στο σημείο αυτό ο κ. Γιαγκάζογλου, επικαλούμενος το παράδειγμα του Φλωρόφσκι, και παραδεχόμενος υπήρξαν και στη χώρα μας περίοδοι «υπερτροφίας» της ακαδημαϊκής θεολογίας, υπό την έννοια της λειτουργίας της ως ιστορικοφιλολογικής επιστήμης χωρίς να συνδέεται με τη ζωή της Εκκλησίας. Στο ερώτημα «εάν μπορεί η Θεολογία να λειτουργήσει αυτόνομα ως ιστορικοφιλολογική επιστήμη» ο κ. Γιαγκάζογλου απάντησε θετικά, τόνισε, όμως, ότι «δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η πηγή της Ορθόδοξης θεολογίας είναι η ζωντανή εκκλησιαστική παράδοση, από την οποία αν πάρει «διαζύγιο» η Θεολογία τότε θα καταντήσει μια μουσειακή – αρχαιολογική επιστήμη, η δε Εκκλησία θα απωλέσει την κριτική συνείδησή της, διότι η Θεολογία υπηρετεί την Εκκλησία, αλλά και η Εκκλησία δίχως την Θεολογία καταντά ένα ιεροκρατικός οργανισμός, ο οποίος στο τέλος δεν θα έχει τι να πεί πέρα από την επιτέλεση κάποιων τελετουργιών εν πολλοίς ακατανοήτων για τον μέσο άνθρωπο. Αρα, η Θεολογία και η Εκκλησία είναι από τη φύση τους συνδεδεμένες έτσι ώστε η μία να τροφοδοτεί την άλλη και αυτόν τον άξονα, αυτής της ζωτικής σχέσης θέλει να διακονήσει το περιοδικό «Θεολογία».

ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

Τέλος, ο κ. Γιαγκάζογλου ανεκοίνωσε ότι το περιοδικό «Θεολογία» από την ερχόμενη άνοιξη θα ξεκινήσει σειρά θεματικών επιστημονικών σεμιναρίων κατ’ αρχήν στην Αθήνα και εν συνεχεία και στη Θεσσαλονίκη, τα οποία θα λειτουργούν με τη συμμετοχή 40 – 50 ατόμων ως θεολογικά εργαστήρια και ως forum θεολογίας. Επίσης, το περιοδικό «Θεολογία» σε συνεργασία με την Ακαδημία Αθηνών, τις Θεολογικές Σχολές του ΕΚΠΑ και του ΑΠΘ, και τους φορείς των θεολόγων, ανέλαβε να διοργανώσει το 3ο διεθνές Συνέδριο Ορθόδοξης Θεολογίας, στην Αθήνα. Υπενθυμίζεται ότι το 1ο Συνέδριο είχε πραγματοποιηθεί στην Αθήνα το 1936, με τη συμμετοχή του π. Γ. Φλωρόφσκι, ο οποίος μάλιστα είχε καθιερώσει το σύνθημα «Επιστροφή στους Πατέρες» και το Β’ Συνέδριο είχε πραγματοποιηθεί το 1976 υπό την εποπτεία του αειμνήστου καθηγητού που θεμελίωσε στη χώρα μας τις Βιβλικές σπουδές, του Σάββα Αγουρίδη. Το 3ο Συνέδριο, σύμφωνα με τον σχεδιασμό προγραμματίζεται να πραγματοποιηθεί μετά από τρία χρόνια (2013) αποσκοπώντας σε καιρούς όπου έχουν επικρατήσει νέες κοινωνικές και ιδεολογικές συνθήκες να δώσει στην Ορθόδοξη Θεολογία την ευκαιρία να κάνει τις διαπιστώσεις της, να εκφράσει τη προφητική φωνή της παίρνοντας θέση απέναντι στα προβλήματα του ανθρώπου και του κόσμου και να χαράξει γραμμές για το παρόν και το μέλλον, να σαρκώσει την προφητική της φωνή στο σήμερα».

Από το: http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=1455

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Μήνυμα ενάντια στη λογοκλοπή

Μήνυμα ενάντια στη λογοκλοπή